Pojawienie się łaciny wywołało... rozkwit pisma runicznego. Średniowieczna Norwegia była dwujęzyczna
12 października 2020, 18:19Dobrze znany jest fakt, że w epoce wikingów oraz późniejszym średniowieczu na terenie dzisiejszej Norwegii posługiwano się runami. Obecnie nikt ich już nie używa. Najnowsze badania pokazują, że przejście z pisma runicznego na alfabet łaciński nie tylko trwało znacznie dłużej niż sądzono, ale że pojawienie się łaciny spowodowało... prawdziwy rozkwit pisma runicznego.
Przemoc wyludniła Mesa Verde
5 sierpnia 2014, 08:10Archeolog Tim Kohler z Washington State University poinformował, że przed 800 laty na terenie centralnej Mesa Verde doszło do trwającego kilkadziesiąt lat okresu niezwykle nasilonej przemocy. Liczba ofiar w stosunku do liczby ludności była tak wielka, że blednie przy tym XX wiek z jego dwiema wojnami światowymi, komunizmem i nazizmem
Majowie podczas rytuałów pili tytoń
6 marca 2024, 10:35Tytoń to jedna z najważniejszych roślin rytualnych i medycznych Mezoameryki. Dysponujemy licznymi źródłami wskazującymi na powszechne jego stosowanie. Ślady nikotyny w fajkach z Ameryki Północnej, przedmiotach do palenia i kruszenia tytoniu z Chile, płytce nazębnej zmarłych z Kalifornii, włosach mumii z pustyni Atacama czy naczyniu z nizin Majów. Analizy przedstawień artystycznych i źródła etnograficzne wskazują, że tytoń był i jest palony. Tymczasem naukowcy znaleźli ślady wskazujące na... picie tytoniu przez Majów.
Wiemy, jak w XVIII i XIX wieku rozprzestrzeniało się chrześcijaństwo
1 sierpnia 2018, 05:34W Nature Human Behaviour opublikowano artykuł, którego autorzy odpowiadają na pytanie, w jaki sposób chrześcijaństwo z niewielkiej judaistycznej sekty stało się jedną z największych religii świata. Badania dotyczące rozprzestrzeniania się religii przeprowadzono na 70 społecznościach austronezyjskich, a prowadzący je naukowcy usiłowali odpowiedzieć na pytanie, czy chrześcijaństwo rozpowszechniało się od dołów społecznych czy od elit oraz jakie zmiany były z tym związane.
"Szybki pociąg" czy "wolna łódź"?
21 stycznia 2008, 16:59Polinezyjczycy i Mikronezyjczycy najprawdopodobniej pochodzą od mieszkańców Azji Wschodniej. Badania genetyczne przeprowadzone przez Jonathana Friedlaendera i jego kolegów dowiodły, że mieszkańcy Polinezji i Mikronezji są bardzo słabo spokrewnieni z rdzennymi mieszkańcami Bliskiej Oceanii (Australia, Nowa Gwinea, Wyspy Salomona).
„Chwilowe” przebiegunowanie Ziemi zabiło neandertalczyka, megafaunę i spowodowało rozkwit sztuki jaskiniowej?
19 lutego 2021, 17:21Krótkotrwałe przebiegunowanie magnetyczne Ziemi, do jakiego doszło przed 42 000 lat doprowadziło do globalnych zmian klimatycznych i wymierania gatunków, twierdzi międzynarodowy zespół badawczy, który pracował pod kierunkiem naukowców z Uniwersytetu Nowej Południowej Walii (UNSW) i South Australian Museum.
Mocne wsparcie dla hipotezy stepowej
18 lutego 2015, 12:24Dwa długo oczekiwane badania wzmacniają tezę o stepowym pochodzeniu języka praindoeuropejskiego. Jedno z badań już zostało opublikowane, drugie trafi do publikacji jeszcze w bieżącym miesiącu. Oba wykorzystują różne metody i wspierają jedną z dominujących hipotez dotyczących pochodzenia języków europejskich
Odczytano odkryty niedawno język z epoki brązu. Kalaszmaickim posługiwał się lud podbity przez Hetytów
19 sierpnia 2024, 12:04We wrześniu ubiegłego roku informowaliśmy o odkryciu nieznanego dotychczas języka indoeuropejskiego. Dokonali go naukowcy Niemieckiego Instytutu Archeologicznego, którzy od ponad 100 lat prowadzą prace na stanowisku Boğazköy w środkowej Turcji. W przeszłości znajdowała się tam Hattusa, stolica imperium Hetytów, jednej z największych potęg epoki brązu. W ubiegłym roku znaleziono tam tabliczki zapisane w nieznanym języku. Teraz profesor Daniel Schwemer z Uniwersytetu w Würzburgu poinformował o ich odczytaniu.
Rdzenne ludy Syberii lżej przechodzą choroby odkleszczowe
6 lutego 2019, 05:01Przedstawiciele rdzennych ludów Syberii i Rosjanie będący 6. lub 8. pokoleniem żyjącym na Syberii lepiej tolerują i szybciej zdrowieją z kleszczowego zapalenia mózgu (ang. tick-borne encephalitis, TBE), anaplazmozy, (ang. human granulocytic anaplasmosis, HGA) i boreliozy.
Fałszywe czaszki
29 maja 2008, 14:28Od niedawna w kinach można oglądać kolejną część przygód Indiany Jonesa w Królestwie Kryształowej Czaszki. Choć dwa wydarzenia zbiegły się w czasie, premiera filmu raczej nie zainspirowała naukowców, którzy po przeanalizowaniu cech kryształowych artefaktów twierdzą, że są one fałszywe (Journal of Archaeological Science).
